ESTEBAN DE GARIBAI (1533-1599)
BIZITZA
Gipuzkoako Arrasaten Jaio zen eta bertan hil. Handizkien seme. Gaztetandik egin zituen bere ikasketak: Oinatiko unibertsitatean, Gasteizen, Ezkabarten (Santo Domingo de la Calzada-n). Gero histori lanetara erabat emana bizi izan zen.
ERITZI KRITIKOA
Bere lanak, ia denak, erdaraz eginak ditu. Historigile genuen, eta histori lan horiek, denak, erdaraz eginak dira. Halere, aipamen bat merezi du Euskal literaturan: Erdi Aroko kanta zaharren zati asko honen liburuetatik ezagutzen dugu. Gainera, interesgarria da haren lana Euskal Herriko historia ezagutu nahi dutenentzat; datu eta berri asko dakartza. Baina, batez ere, berarengandik ezagutzen ditugun bi errefrau-sailengatik aipatzen dugu hemen idazle hau.
Errefrau hauek bizkaieraz eginak daude, nahiz eta gipuzkoar kutsua eraman batzuk. Euskara zaharra ezagutzeko oso egokiak dira. Errefrau batzuk, kultistak izanik, ez dute euskal joskera jatorrik; erdaratik literalegi hartuak dira.