Jean Elizalde, «Zerbitzari» goitizenekoa, Azkainen jaio zen 1883an eta Gerezietan hil zen 1961ean. Apaiza izan zen, bizimodu apal eta isila ukan zuena, baina itxurazko gristasun horren azpian gizon gihartsu bat zegoen, bihotza bor-borka zuena. Inon baino argiago ageri dira haren garra eta sua gerrako kroniketan.
1914an Europan piztu zen Mundu-Gerrak, «Gerla Handiak», goitik behera inarrosi zuen Ipar Euskal Herriko gizartea. Gizonezko gazte gehienak deitu zituzten Armadara. Anitz izan ziren Hegoaldera edo Ameriketara alde egin zutenak, baina haien gainean isiltasun ahalketu bat zabaldu zen, lotsaz. Izan ere, ordura arteko gerrarik gogorrena izan zen hura, hildako asko eta asko ekarri zituena, «Morts pour la Patrie». Gerra honen oroitzapenaren gainean finkatu zen frantziar abertzaletasuna Ipar Euskal Herrian, erro sakon eta luzez.
Gerraren kronika ugari idatzi zen garaiko prentsan. Hegoaldekoetan, Kirikiño eta Batxik Euzkadi egunkarian idatziak aipa litezke. Iparraldeko kronikariak, berriz, lekuko zuzenak izan ziren, gerla bere gorrian ikusi zutenak: Saint-Pierre zauritua eta preso egon zen, Etxepare mediku-lanetan frontean; Zerbitzari ere ibili zen I. Mundu-Gerran, alemanen kontrako borroka gogorrean, eta horren testigantza bizia utzi zigun bere oroitzapen liburuan: LVII.a gerlan. Hona zati bat, egilearen prosa bizi, adierazkorra eta gerraren gordina uztartzen dituena.
Obrak:
— Kantari berria
— Azkaine gure sorterria
— Ixtorio Saindua
— Katichima
— Ama Maria Pasionekoa
— San Frantses
— Bahnar ditu salbaiak
— Atsotiz, zuhur-hitz eta erran-zahar
— Gaxuxa
— Mikolas
— Bi gogorrak
— Oltzaberrian
— Ainhoarren kantuak
— Alegia
— Bizi dadin eskuara